Webo in Rijssen heeft met Circulair-Kozijn de publieksprijs gewonnen van de Overijsselse Circulaire Innovatie Top 20. Het kozijn gebruikt inlands of resthout en geeft zo bijvoorbeeld veertig jaar oude deuren een nieuw circulair leven. De initiatiefnemers van de prijs willen laten zien wat Oost Nederland allemaal te bieden heeft op het gebied van circulaire innovaties. En deze innovaties een stap verder helpen.
Ze noemen zichzelf ‘uitvinders in de timmerindustrie’. En het moet gezegd worden, Webo in Rijssen spant zich op meerdere vlakken in om het houten kozijn te laten schitteren, ook in de circulaire economie. De onderneming ontwikkelde daarvoor een speciaal kozijnsysteem.
Uniek is dat het kozijn opgedeeld is in twee delen, waarbij de buitenzijde eenvoudig gedemonteerd, of vervangen kan worden. De binnenzijde bestaat uit gerecycled sloophout of hout uit een Nederlands duurzaam beheerd bos (geacetyleerd esdoorn uit de Flevopolder). Laatstgenoemde uitvoering wordt momenteel bij SHR in Wageningen onderzocht als ‘het polderkozijn’. Webo gebruikt hout uit urban mining, zeg maar stedelijke mijnbouw, waarin materialen uit gebouwen worden teruggewonnen en hergebruikt. In dit geval hout om nieuwe kozijndelen van te maken.
Webo innovatie
Procesmanager Lars Koldeweij van Webo zegt over de innovatie. “Hout heeft de unieke eigenschap dat het materiaal geen CO₂ uitstoot, maar juist CO₂ opslaat. Vanuit deze gedachte is het Circulair-Kozijn ontwikkeld. Maar om het product echt circulair te maken, hebben we in samenwerking met onder andere Wageningen Universiteit, Hogeschool Saxion en Stichting Hout Research onderzoek gedaan naar de gehele keten: van de boom in het bos tot het kozijn dat uiteindelijk geplaatst wordt.”
Voor het binnendeel van het Circulair-Kozijn kan worden gekozen voor gerecycled hout, waarbij van gebruikte deuren of trappen een nieuw kozijn wordt geproduceerd. Koldeweij: “Hout gaat in de meeste gevallen als grondstof verloren, terwijl het materiaal uitermate geschikt is voor recycling. Door te kiezen voor sloophout kunnen we onze reststromen verhogen, CO₂ langer opslaan en de uitputting van onze aarde voorkomen. Naast gerecycled hout kan er ook gekozen worden voor hout uit Nederland, gegarandeerd uit een duurzaam beheerd bos. Zo besparen we nog meer CO₂ door korte reisafstanden voor materialen.”
Het Circulair-Kozijn is volgens de fabrikant vriendelijk voor de portemonnee van de bewoner en voorkomt gebruik van verf. De binnenzijde van het Circulair-Kozijn wordt namelijk niet blootgesteld aan weersinvloeden, waardoor het hout geen bewerking of onderhoud nodig heeft. Het houten deel dat in weer en wind zit, kan eenvoudig worden gerepareerd of worden vervangen. Het product voldoet aan de huidige prestaties en is Komo-gecertificeerd.
Lage CO2
De bouw is één van de grote vervuilers wereldwijd. Daarnaast is de bouw één van de grootste verbruikers van steeds schaarser wordende grondstoffen. Het circulaire kozijn is een product dat een reeds hernieuwbare grondstof, namelijk hout, hergebruikt. Het ‘nieuwe’ Circulair-Kozijn heeft door het gebruik van gerecycled hout een lage impact. Doordat de buitenste delen demontabel zijn, is vervanging en reparatie op termijn kostenefficiënt met een lage CO₂-impact. Bij de Overijsselse Circulaire Innovatie Top 20 won de innovatie uit 42 inzendingen overtuigend de publieksprijs met veertig procent van de stemmen. Een jury beoordeelde de innovaties op een aantal punten. Zo is gekeken in hoeverre de innovatie marktrijp en/of reeds in productie is, is gekeken naar de impact in termen van reductie in grondstoffen en de impact van de innovatie op de inwoners van Overijssel. Tot slot is gekeken naar samenwerking met kennisinstellingen en het delen van kennis met anderen.
Top 20
De Overijsselse Circulaire Innovatie Top 20 is een initiatief van VNO–NCW Midden, Kiemt, Circles, de Cleantech Regio, de Economic Board Regio Zwolle, de Twente Board, de Rabobank en de provincie Overijssel. De jury bestond uit juryvoorzitter Klaas Feenstra (directeur Rabobank Vaart en Vechtstreek), Mireille Kinket (directeur IQBlvd), Maurice Beijk (rentmeester 2050 bij Renteninfra), Eddy van Hijum (Gedeputeerde van de Provincie Overijssel en o.a. verantwoordelijk voor economie en innovatie) en Fleur Willemse (student Industrial Design Engineering). De Top 20 wordt behalve in Overijssel ook georganiseerd in Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant en Limburg. Hout en circulair is overigens populair: in Gelderland won Unbrick, bouwer van duurzame woningen uit duurzaam gewonnen CLT.