Een belangrijke parameter, de energieprestatie van een gebouw, Beng-, Rc-, U- en psi-waarden worden vanaf begin 2021 bepaald volgens NTA 8800. Op 1 januari 2022 is de gewijzigde NTA 8800 versie gepubliceerd. Het voornemen is dat deze vernieuwde versie op 1 juni 2022 wordt aangestuurd door het Bouwbesluit. De bouwwereld kan niet om deze gewijzigde NTA 8800 heen, zo stelt adviseur Techniek en Regelgeving en secretaris van de NBvT-sectie Houtbouwsystemen Mariëtte Willems.
In de gewijzigde versie van de NTA 8800 zijn een aantal aanpassingen en verduidelijkingen verwerkt als gevolg van ervaringen in de markt. Eentje daarvan is het weghalen van de ongelijkheid tussen verschillende bouwwijzen bij het bepalen van de Rc-waarden van gevel- en dakelementen met ramen en deuren. Er waren namelijk verschillende benaderingen voor houtbouwsystemen en steenachtige bouwsystemen. Daarnaast is voor alle bouwwijzen een berekeningsmethode opgenomen om Rc-waarden te middelen op gebouwniveau. Niet in alle situaties is namelijk te voldoen aan de gestelde Bouwbesluit-eisen van Rc ≥ 4,7 m2K/W voor gevels en 6,3 m2K/W voor daken. Beide aanpassingen zijn goed nieuws voor de houtsector.
Beng en Rc-waarden
De rekenmethodieken voor Beng en Rc-waarden staan vermeld in de NTA 8800. De eisen die hieraan gesteld worden staan in het Bouwbesluit. Deze gelden voor woningen, woongebouwen en utiliteitsgebouwen, zowel nieuwbouw als bestaande bouw. Kijkend naar het energieverlies door de schil van de woning of gebouw dan is Beng 1 meest relevant. Beng 1 is de indicator voor de energiebehoefte voor verwarming en koeling. Een goede schilisolatie, luchtdichtheid, beglazing en oriëntatie spelen hierbij een belangrijk rol. Voor de schilisolatie worden aanvullende eisen gesteld aan de minimale Rc-waarde. En juist aan deze aanvullende eisen Rc-eisen kan niet altijd worden voldaan. Op gebouwniveau (Beng 1) verandert er door de wijzigingen in de NTA niets, het blijft gaan om de optelsom van Rc-waarden (dichte delen), U-waarden (open delen) en Ψ-waarden (aansluitingen).
Middelen van Rc-waarden
De methode voor het middelen van Rc-waarde is nieuw en opgenomen in de vernieuwde NTA 8800. Ruwweg komt het erop neer dat Rc-waarden worden omgerekend naar U-waarde, via een formule worden gemiddeld en vervolgens wordt deze gemiddelde U-waarde omgerekend naar de gemiddelde Rc-waarde. Deze waarde wordt getoetst aan de Bouwbesluit-eisen van 3,7 voor vloeren, 4,7 voor gevels en 6,3 voor daken. Dit betekent dat er op gebouwniveau niets verandert. Het gaat erom dat er meer vrijheid is om hogere of iets lagere Rc-waarden te realiseren. De ondergrens is 2,6 m2K/W, ongeacht of het een vloer, gevel of dak betreft. Dit lijkt heel laag, maar zal in de praktijk weinig voorkomen, want alles moet gecompenseerd worden!
Bepaling Rc-waarden
Raadgevend Ingenieursbureau Nieman heeft aangetoond dat het energieverlies door het hout waaraan het kozijn wordt bevestigd al is meegenomen in de forfaitaire psi-waarden van de bijbehorende aansluitingen. Daarom is het correct om ook bij houtbouwsystemen dit hout, energetisch gezien, alleen mee te nemen in de psi-waarde van de aansluiting. De psi-waarden van de ISSO referentiedetails zijn hierop aangepast.
Door deze wijziging zijn er bij houtbouwsystemen hogere Rc-waarden te realiseren, of het hout kan slanker worden! Dit kan grote impact hebben bij gevelelementen, maar is ook relevant voor dakelementen. In afbeelding 1 is zichtbaar dat in de gewijzigde NTA 8800 (2022) voor alle bouwmethoden geldt dat de houten stijl, regel, spoor of balk, die bedoeld is om een kozijn aan vast te zetten, niet meer meegenomen hoeft te worden in de Rc-waarde. De breedte hiervan mag maximaal 40 mm bedragen. Bij houtbouwsystemen verandert het houtpercentage hierdoor significant.
Het lijkt altijd zo eenvoudig. Maar juist dat bepalen van die Rc-waarden is nog niet zo eenvoudig. Al zijn er geen wijzigingen in het wel/niet meenemen in de berekening van hout bij binnenhoeken, buitenhoeken, overstekken, dakkapellen e.d., het valt niet mee het goed te doen. Aan de leden van de sectie Houtbouwsystemen van de NBvT is de mogelijkheid geboden een training hierin te volgen. Zo valt er veel geld te besparen.
Gratis downloaden NTA 8800
De NTA staat voor Nederlands Technische Afspraak en wordt beheerd door NEN. Om diverse redenen is het nog geen NEN-norm, maar een NTA. Een voordeel hiervan is dat dit document als pdf nog gratis te downloaden is bij NEN. Laat je niet afschrikken door de vragen over factuurgegevens e.d., want daar komt 0 euro op te staan en het heeft verder geen consequenties.
In de versie 2022 zijn de wijzigingen t.o.v. de vorige versie niet zichtbaar weergegeven. Deze zijn te achterhalen via www.gebouwenergieprestatie.nl/bepalingsmethode.
Dit artikel is afkomstig uit Timmerfabrikant 1/2-2022. Nog geen abonnee? Klik hier!