Houtbewerker Zwarthout | Shou Sugi Ban uit Leersum maakt naast verkoolde houten gevelplanken nu ook met vuur behandeld FSC-thermisch gemodificeerd bamboe. Dit product dat onder de merknaam Yoroi wordt aangeboden, is speciaal ontwikkeld voor gevelprojecten waar brandklasse B is vereist en waar men geen onderhoud wil. Dat maakt het geschikt voor openbare en hoge gebouwen en vluchtwegen. Algemeen manager Bert Kattenbroek verwacht er veel van.
Het uitgangspunt is even simpel als geniaal en al in het oude Japan bekend om onderhoudsvrije geveldelen te maken. Door een hittebehandeling onder gecontroleerde omstandigheden met de juiste verhouding tussen hitte en zuurstof brandt de bovenste laag van het hout in. Toegepast op geveldelen geeft dit pyrolyseproces een duurzame onderhoudsvrije koollaag, en een fascinerende zwart/grijze oppervlaktekleur waarbij de tekening van het hout wordt behouden. Architect Pieter Weijnen, oprichter van Zwarthout | Shou Sugi Ban, introduceerde deze Shou Sugi Ban methode in 2012 in Nederland. Zijn initiatief viel in vruchtbare grond en al gauw groeide de onderneming in Laren uit zijn jasje. Inmiddels gevestigd op Landgoed Schevichoven in Leersum beschikt de onderneming over genoeg ruimte en is de bouw voor een nieuwe oven in voorbereiding.
Zwarthout | Shou Sugi Ba: procent export
“Zwarthout | Shou Sugi Ban en ik passen goed bij elkaar”, zegt algemeen manager Bert Kattenbroek, die mede-eigenaar is geworden van de onderneming. “Het houtwereldje is klein, het is een exclusief product dat we hier ook nog eens helemaal zelf branden en verwerken. Dat maakt voor mij de cirkel rond.” Hij vervulde eerdere functies bij brancheorganisatie voor de timmerindustrie NBvT en bij accoyaproducent Accys Technologies in Arnhem. De productie van Zwarthout | Shou Sugi Ban vindt voor de helft afzet in ons land. Architecten passen het graag toe. Eerst kleinschalig op woonhuizen (Pieter Weijnen oogstte onder vakgenoten veel belangstelling met zijn eigen woning op IJburg). Later kwamen daar meer woonhuizen bij maar ook horecagelegenheden, ziekenhuizen en scholen. De gevel van brandweerkazerne Willem in Amsterdam er sinds 2018 mee bekleed maar ook de gevel van de CO₂-neutrale Lidl supermarkt in Almere. Kattenbroek: “Door de opgebouwde kennis en geleverde kwaliteit, werken we ook veel samen met buitenlandse architecten. Momenteel loopt een nieuw distributiecentrum met kantoren van Louis Vuitton in Zuid-Frankrijk, een kantoorpand in Luxemburg en een appartementencomplex in Parijs. De hele gevel wordt uitgerust met onze producten.” In Frankrijk heeft de Leersumse onderneming een eigen verkooporganisatie. De onderneming exporteert echter ook naar andere Europese bestemmingen, maar heeft ook projecten in Maleisië, Dubai, IJsland en de Verenigde Staten. In Leersum wordt exclusief op order geproduceerd, waarbij de geveldelen naar wens inclusief montagemateriaal kunnen worden geleverd. Kattenbroek: “Met een montageservice kunnen we voor kleine projecten ondersteuning leveren, maar de grotere oppervlakken laten we als kleine organisatie met twaalf personeelsleden over aan de gevelspecialist.”
Douglas
De onderneming biedt geveldelen uit een beperkt aantal houtsoorten aan. “Dat heeft vooral te maken met beschikbaarheid en de goede manier waarop zij op het pyrolyseproces reageren. Dat proces luistert erg nauw en je wilt tenslotte elke keer opnieuw een kwalitatief stabiel product. Douglas en Accoya zijn de hardlopers”, aldus Kattenbroek. Daarnaast worden ook een aantal thermisch gemodificeerde houtsoorten toegepast. Op de website staan tien verschillende uitvoeringen voor zowel exterieure als interieure toepassing. Transparante watergedragen olie zorgt desgewenst voor een UV-filter, hars op waterbasis fixeert de koollaag tot een mattere en taaiere laag zodat het hout niet meer afgeeft. Een borstelbehandeling haalt desgewenst de houttekening naar voren.
Bamboe
Nieuw in het assortiment is Yoroi, gemaakt van FSC thermisch gemodificeerd bamboe (MOSO Extreme) en speciaal ontwikkeld voor projecten waar brandklasse B is vereist, zoals openbare gebouwen, hoge gebouwen en vluchtwegen. “Daar zijn we de eerste mee”, zo zegt Kattenbroek. Door de bamboevezels samen te persen worden planken gemaakt die zich kunnen meten met de beste hardhoutsoorten. Door de snelle groei is bamboe ruimschoots beschikbaar. Yoroi krijgt een extra natuurlijke brandvertraging doordat in onze ovens de makkelijkst brandbare vezels aan het oppervlak al worden verkoold. Omdat er geen brandwerende middelen worden toegevoegd die uit kunnen logen, is de verkoolde bamboe volledig onderhoudsvrij. Kattenbroek: “Yoroi heeft een brandklasse B, S1, d0, volledig getest volgens de Europese standaard EN 13823 (SBI) en EN-ISO 11925-2. De behaalde waarden FIGRA0,2MJ W/s: 41, THR600s MJ: 4.5.”
Verbouwing Zwarthout | Shou Sugi Ban
Momenteel zit de onderneming middenin een verbouwing. “We proberen het Zwarthout | Shou Sugi Ban productieproces de komende jaren CO₂-neutraal te maken. Daarvoor hebben we een nieuwe oven ontwikkeld met een warmtewisselaar die behalve onze gebouwen ook bedrijven en woningen op het landgoed verwarmt. Daarnaast planten we in de buurt van Leersum en ook in andere landen op eigen initiatief bomen om ons eigen houtgebruik te compenseren. Dit staat los van de herbebossing van onze FSC- en PEFC-certificering. Zo planten we dus feitelijk meer bomen terug dan we gebruiken.” De nieuwe oven zal rond de zomervakantie in bedrijf gaan.
Dit artikel is afkomstig uit Timmerfabrikant 4-2022. Nog geen abonnee? Klik hier!