In juni 2019 lag de Nederlandse bouwproductie 4,7 procent lager in vergelijking met juni vorig jaar. Het is voor het eerst sinds oktober 2015 dat de productie krimpt. Het is bovendien een duidelijke trendbreuk. In de eerste vijf maanden van 2019 steeg de bouwproductie nog met 9,8 procent jaar-op-jaar. Ook de omzet van bouwbedrijven moest eraan geloven, die kromp in juni met 2,3 procent jaar-op-jaar.
In juli werd al duidelijk dat de bouwsector op slechte rapportcijfers aankoerste, toen de cijfers over de ontwikkeling van de hout- en bouwmaterialenproductie bekend werden. Die zijn een goede graadmeter voor de ontwikkeling van de bouwproductie. In juni daalde de productie met 5,1 procent in vergelijking met een jaar eerder. Ook de omzet van de hout- en bouwmaterialenproducenten daalde in juni; met 4,1 procent jaar-op-jaar. De bouwmaterialenindustrie kromp harder dan de houtindustrie.
Krimp op alle fronten
Een ander signaal dat de krimp in de bouwproductie en -omzet een keer zou komen, is de ontwikkeling van het aantal afgegeven vergunningen voor nieuwbouw. De belangrijkste oorzaken zijn het capaciteitsgebrek bij bouwers, de hoge bouwkosten waardoor rendabel bouwen steeds lastiger is en de lange doorlooptijden bij gemeentes. Sinds november 2017 daalt het aantal afgegeven vergunningen voor nieuwe woningen en inmiddels neemt ook het aantal afgegeven vergunningen voor utiliteitsgebouwen af. Dit vertaalt zich nu in minder groei. De woning- en utiliteitsbouw kromp in juni met 0,1 procent. In de eerste vijf maanden van 2019 was er nog een groei van 14,6 procent in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar te zien. Ook de gespecialiseerde bouwers, vaak onderaannemers bij woning- en utiliteitsprojecten, merken dit. De omzet van afwerkingsbedrijven daalde met 1 procent jaar-op-jaar in juni. De installateurs hebben geen last van krimp, hun omzet steeg – al zij het beperkt – met 0,2 procent in vergelijking met juni vorig jaar. Vooral de omzet van middelgrote woning- en utiliteitsbouwers staat onder druk.