Een werknemer die minder wilde gaan werken, initieerde de realisatie van een volledig automatische state-of-the-art spuiterij bij Timmerfabriek Doedens in ‘t Zand. Manloze communicatie tussen de Cefla-spuitrobot en het railsysteem van Van Herwijnen maken ook productie buiten werktijd mogelijk. Directeur Gert-Jan Mosch van Doedens en sales engineer Glenn Spoelstra van Railtechniek van Herwijnen uit Tiel belichten de achtergronden.
In veel timmerfabrieken is de spuiter een cruciale medewerker voor de visuele (maar ook technische) afwerkingskwaliteit van het eindproduct. Een goede spuiter wordt dan ook gekoesterd. Zo ook bij Timmerfabriek Doedens in ‘t Zand. Tegelijkertijd is het acht uur per dag handmatig spuiten een fysiek erg belastende bezigheid, zeker als de jaren gaan tellen. Een spuiter die het rustiger aan wil gaan doen, laat in veel timmerfabrieken de alarmbellen rinkelen. Zo ook bij Timmerfabriek Doedens. Directeur Gert-Jan Mosch zegt desgevraagd: “Een investering in de machinale heeft onze productie aanzienlijk vergroot. Toen onze spuiter met het verzoek kwam om gezien zijn leeftijd een dagje minder te werken, moesten we ons dan ook even achter de oren krabben. Feitelijk was daar geen ruimte voor. Maar waar een wil is, is ook een weg. We zijn bij Van Leeuwen en bij Peters gaan kijken die de spuiterij hebben versterkt met een robot. Omdat het om een serieuze investering gaat, zijn we eerst gaan rekenen en hebben we de technische mogelijkheden besproken met Helmut Sas (Railtechniek van Herwijnen) en Marco Bruurs (MBR Machines, Oisterwijk). Vervolgens hebben we de knoop doorgehakt voor zowel een Cefla-spuitrobot als een volautomatisch railsysteem.” Gevraagd naar de voordelen van een robot zegt Mosch: “De zoektocht naar een nieuwe goede spuiter die bij het bedrijf past, wordt zo overbodig. De robot spuit bovendien langer, gelijkmatiger, met een hogere productie en een altijd constante kwaliteit. De spuiterij is zo productietechnisch ook nooit meer een bottleneck. We kunnen als dat nodig is de totale productiecapaciteit van de fabriek opschalen.” En de nadelen? “Het ruimtebeslag. We zijn meer ruimte kwijt dan gedacht. We waren al bezig met een aanbouw van de productieruimte van 700 m², dus die ruimte was er gelukkig. Bovendien had die aanbouw het voordeel dat we in de opbouwfase de productie gewoon door konden laten gaan. Aansluiting van de oude op de nieuwe loods is uiteindelijk in een week gerealiseerd.”
Volautomatisch
Het monorail 240.000-systeem van Railtechniek van Herwijnen met Teleflex D8-automatisering gaat direct vanaf de voormontage naar de spuiterij. Mosch: “We werken met 5 m lange traversebalken. Dat is ook de maximale reikwijdte van de spuitrobot. Daarbuiten schiet het systeem ook in de storing. Het is zaak om zoveel mogelijk dezelfde producten als ramen, deuren of kozijnen bij elkaar te hangen. Elke balk heeft een eigen nummer en op de voormontage geef je het aantal lagen aan en de pomp (kleur). Na controle of er voldoende verf in het systeem aanwezig is, is het een druk op de knop.” De invoer naar de robot is via kettingtransport automatisch. De robot spuit series van drie traversebalken rondom. Meer balken zou de spuitcyclus tussen voor- en achterzijde verlengen en de vernetting van de verf aan voor- en achterzijde door de snelle droging van de verf bemoeilijken. “Met drie stuks is de balk altijd op tijd terug en krijg je een mooi spuitbeeld”, aldus Mosch. “Daarna krijgt de balk een droogtijd van vier uur die is vastgelegd in de software van Van Herwijnen. Bij het aflopen van die tijd wordt de balk weer vrijgegeven en volgt automatisch transport naar de robot voor de tweede laag. Dat is ook voor een derde laag in te voeren. Het is een onbemand systeem, dus kan het zichzelf ook buiten werktijd aan de gang houden. Dat is al een paar keer voorgekomen. Bovendien is het nu dus mogelijk om drie lagen in een dag te spuiten. Voorheen hadden we in verband met de benodigde droogtijd daar altijd twee werkdagen voor nodig.”
Flexibiliteit
Een technisch ingewikkeld proces heeft altijd wat kinderziektes. “Dat is zowel met robotleverancier MBR Machines als met Railtechniek van Herwijnen ook goed doorgesproken. Dat is ook allemaal keurig en snel opgepakt. Ze waren in geval van storingen en vragen ook snel bereikbaar. Dat is in mijn optiek ook de enige manier waarop je dit in Nederland kan laten slagen. Anders is geen timmerfabrikant erin geïnteresseerd. In de aanvangfase hebben we wat tijd gestoken in het zoeken naar de optimale spoeltijd tussen kleuren. Dat moet niet te kort, maar ook niet te lang. Van klanten krijgen we goede reacties over de afwerking en als ze ons bezoeken kijken ze hun ogen uit. We hebben zelf de indruk dat de flexibiliteit in kleur, de kwaliteit van het geleverde en de industriële omgeving waarin het wordt geproduceerd voor een aantal opdrachtgevers reden is voor hout te kiezen.”
Automatisering
Sales engineer Glenn Spoelstra van Railtechniek van Herwijnen: “Er bestaat in de Nederlandse timmerindustrie veel interesse naar het volautomatische spuitsysteem zoals we dat bij Doedens hebben gerealiseerd. In ‘t Zand staat ook een van de eerste onbemande systemen die continu-afwerking na werktijd mogelijk maakt. De operator zorgt dat alles klaar staat en een aantal nachtcamera’s maken monitoring op afstand mogelijk. De spuiterij laat zich ook automatiseren: als je weet hoe lang een product moet hangen, weet je hoeveel plek je in je buffer nodig hebt om met een nette doorstroming de gewenste capaciteit te halen. Doordat we alle onderdelen van de installatie ‘intelligent’ hebben gekoppeld, voldoet deze aan industrie 4.0. We zien de aanvragen voor spuitrobots ook meer en meer toenemen, en niet alleen bij de grotere bedrijven. Om aan de vraag te voldoen en het systeem als geheel te laten passen, hebben we samenwerkingsverbanden met fabrikanten/leveranciers opgezet. De klant heeft voor zijn investering zo een enkel en niet meerdere aanspreekpunten en wij zorgen dat het in orde komt.”
En de spuiter die een dagje minder wilde gaan werken? Mosch: “Die is nu naar volle tevredenheid afmonteerder geworden voor het door hem gewenste aantal uren. En omdat die afdeling versterkt is, werkt dat ook weer positief. Dus iedereen blij.”