Een groot volume, een krappe tijd en dwingende ogen van zowel omwonenden als monumentencommissie en gemeente Enschede. Timmerfabriek Groothuis in Mariaparochie en Wijzonol in Zwolle herstellen de gevelgrandeur van de voormalige Ambachtsschool in Enschede in ketensamenwerking tot appartementengebouw. Dankzij circa vierhonderd TimmerSelekt afgelakte montagekozijnen.
De Ambachtsschool voor Enschede en omstreken is in 1922-1923 gebouwd op een driehoekig perceel dat ingeklemd wordt tussen de Boddenkampsingel, de Van der Capellenstraat en de Boddenkampstraat. Voor het ontwerp tekende toentertijd de vermaarde Enschedese architect Arend G. Beltman. Kenmerkend voor de school zijn de twee lange vleugels met drie bouwlagen die evenwijdig langs de straatzijden lopen en waarin zich de lokalen bevinden. De gevels worden gekenmerkt door traveeën bestaande uit twee of drie vensters, die werden gescheiden door uitspringende bakstenen lijsten. De lange gevels worden op twee plaatsen onderbroken door een lichte gevelverhoging, bekroond met twee bollen. De monumentale Ambachtsschool van Enschede werd na jarenlange leegstand en achteruitgang in de zomer van 2015 verkocht aan projectontwikkelaar Renpart. Aannemingsbedrijf PHB Deventer transformeert het leerhuis tot 78 appartementen met een eigen parkeerplek.
Duivejagers
Vanwege de monumentenstatus bedong de gemeente bij de verkoop dat de transformatie van het gebouw zoveel mogelijk esthetisch in lijn moest zijn met de originele situatie. De originele interieurelementen moesten behouden blijven en ook moesten er zo min mogelijk veranderingen aan de gevels plaatsvinden. De circa vierhonderd kozijnen zouden echter wel qua prestatie en wooncomfort naar de eisen van de huidige tijd getrokken moeten worden. Marco Oude Nijhuis van Timmerfabriek Groothuis in Mariaparochie zegt: “Dat betekende in opdracht van PHB Deventer vervanging van alle bestaande houten kozijnen door nieuwe exemplaren, maar wel met klassieke detaillering met duivejagers aan de kozijnen. De ramen zijn redelijk standaard. Het is allemaal zwaar kozijnhout (mahonie 90 x 139 mm). Het zijn drie ramen boven elkaar, twee vast met een tussendorpel en daaronder een variant op de Amsterdamse schuiframenlook.”
B Corp
Een monumentaal gevelproject van een dergelijke omvang kan het beste in nauwe ketensamenwerking tussen alle betrokken partijen gebeuren: timmerfabrikant, verffabrikant, grossier en schildersbedrijf. De nieuwe gevel van Ambachtsschool Enschede is dan ook in zogenoemde ketensamenwerking tot stand gekomen. Marco Oude Nijhuis: “Onze samenwerking met Wijzonol gaat al lange tijd terug. Dat heeft niet alleen met het product te maken, maar ook met de advisering. Die combinatie maakt voor ons het verschil. Onze vragen worden adequaat en snel beantwoord. De samenwerking is goed en dat is op elk project belangrijk, maar zeker bij een ingewikkeld project als dit.” Verkoopleider Industrie Bearny Palland van Wijzonol zegt: “Dit project is door de opdrachtgever duurzaam ingestoken. Dat sluit ook goed aan bij de duurzame werkwijze van Wijzonol. Vanaf het begin hebben alle partijen samengewerkt in de totstandkoming van een plan van aanpak, waarbij per te schilderen onderdeel is gekeken naar de juiste producten en methodieken. Dit heeft als resultaat opgeleverd dat we met alle partijen tot de meest gunstige oplossing zijn gekomen en het eindresultaat op z’n best is.” Wijzonol is onderdeel van familiebedrijf Koninklijke Van Wijhe Verf dat al sinds 1916 succesvol is in het maken van decoratieve en beschermende verfproducten. Bij de ontwikkeling daarvan combineert de onderneming de modernste technieken met traditioneel vakmanschap. De B Corp-gecertificeerde onderneming combineert daarbij een winstoogmerk met de inzet voor een betere wereld door biobased grondstoffen te gebruiken, een lage CO₂-uitstoot te stimuleren en een lange buitenduurzaamheid. B Corp-bedrijven voldoen aan strikte normen voor sociale en milieuprestaties, verantwoordingsplicht en transparantie. Naast internationale ondernemingen als ijsfabrikant Ben & Jerry’s telt Nederland 26 B Corp-gecertificeerde bedrijven, waarvan Van Wijhe de enige verffabrikant is en daarmee het eerste chemische bedrijf ter wereld met dit certificaat.
Sneldrogend
Besloten werd de kozijnen beglaasd en afgelakt volgens de TimmerSelekt-methodiek te leveren. Marco Oude Nijhuis: “De grondstofkeuze voor mahonie komt bij ons vandaan. Wij vinden mahonie uitstekend te verwerken met een glad schaafresultaat. Dat vertaalt zich in een top eindproduct in combinatie met aflak. Je hebt niet te maken met pinholes zoals bij meranti, dus toont het strakker.” In samenspraak met de verfleverancier koos Groothuis voor Wijzonol Eco Onecoat en Eco Topcoat A Gloss. Zowel levensduur als efficiëntie waren daarvoor met name doorslaggevend. Wijzonol Eco Onecoat is een snelddrogende, goed vullende, waterverdunbare industriële grond- en voorlaklaag op basis van acrylaattechnologie die voldoet aan de BRL 0817. Wijzonol Eco Topcoat A Gloss voor de aflak wordt gekenmerkt door uitstekende buitenduurzaamheid wederom op basis van acrylaattechnologie met een snelle (door)droging. “Die eigenschap is juist een van de redenen waarom we er zo graag mee werken”, aldus Oude Nijhuis.
Kleurstelling
De kleurstelling vergde vanwege de monumentenstatus van de gevel een uitvoerige consultatieronde. Oude Nijhuis: “De kozijnen en ramen waren voor de transformatie allemaal wit, maar dat was voor de ramen niet de originele kleur. De uiteindelijke kleurstelling in de nieuwe gevel is vastgesteld door de Monumentencommissie, de architect en Koninklijke Van Wijhe Verf. In het begin hebben we een proefkozijn gemaakt in de kleur RAL 9001, een witte crèmekleur. Onder invloed van de consulatieronde is dat RAL 9010 geworden, die is iets witter en komt meer overeen met de originele gevel. De ramen zijn om dezelfde reden RAL 6012 (donkergroen) geworden. Voor de in de gevel aangebrachte accentkozijnen die iets uit de muur steken is RAL 7016 (antraciet) gekozen. Die combinatie geeft een mooi en passend gevelbeeld.”
Trots
Terwijl aan de binnenzijde van het pand nog wordt gewerkt aan de afbouw, zijn de gevelkozijnen inmiddels allemaal gemonteerd. Dat is voor een belangrijk deel te danken aan de toepassing van het TimmerSelekt-kliksysteem. Oude Nijhuis: “We zijn trots. Het is een van de grootste gevelprojecten die we als timmerfabrikant onderhanden hebben gehad. We hebben de houten gevel weer in oude luister kunnen herstellen. Er is van boven naar beneden gewerkt en op een gegeven moment kon je tijdens de montage de oude en de nieuwe situatie naast elkaar zien. Die verandering van oud naast nieuw was prachtig om te zien. We hebben het project afgelakt en beglaasd bovendien in ketensamenwerking kunnen uitvoeren voor het beste resultaat.” De appartementen worden later dit jaar opgeleverd, maar Enschede kan nu al genieten van de nieuwe frisse gevel.